Sint-Clemenskerk (Brunssum)

Geschiedenis

De Sint-Clemenskerk ligt in het noorden van de Nederlandse gemeente Brunssum, op de grens met Merkelbeek (gemeente Onderbanken) en is waarschijnlijk rond het jaar 1000 gebouwd. Het kerkje staat, samen met de nabijgelegen kerkhofmuur, Lourdesgrot en het praalgraf van Baron De Negri op de lijst van rijksmonumenten. Door de jaren heen is aan het kerkje bijgebouwd. Zo werd omstreeks 1750 de toren opnieuw opgetrokken en is er een vijfbeukige uitbouw toegevoegd. Tegenwoordig is het (na de restauratie van 2013-2014) een niet geconsacreerd museumkerkje, waar voorstellingen en optredens worden uitgevoerd.Het gebied van het kerkje met het omliggende terrein wordt het Clemensdomein genoemd.GeschiedenisHet kerkje is gebouwd op een helling boven de beek. In de muur aan de zuidkant zijn dakpannen verwerkt die uit de Romeinse tijd dateren. Het kerkje is gewijd aan Sint Clemens, een paus in de eerste eeuw. Dat kan erop duiden dat er al vroeg een kerkje stond. In 1234 vond er een vergadering van het dekenaat Susteren plaats. In de notulen van die vergadering staat ‘Johannes, priester te Merkelbeek’, dat betekent dat de parochie Merkelbeek toen al zelfstandig was. De kleine Sint-Clemenskerk heeft tot 1879 als parochiekerk gediend, toen nam de nieuwe grote Sint-Clemenskerk de functie van parochiekerk over. Daarna deed de oude kerk dienst als kloosterkapel van de Liefdezusters van het Kostbaar Bloed en later van de Benedictijnen (omstreeks 1890) en vanaf 1921 van de Paters Karmelieten (tot 1965). In 1967 werd het kerkje een onderdeel van het bejaardenhuis Huize Tieder tot 1992. Het voormalig klooster heeft daarna nog 10 jaar dienstgedaan als asielzoekerscentrum. Toen het kloostercomplex in juni 2009 afgebroken werd, bleef het kerkje met de overige monumenten (de muur, de Lourdesgrot en het praalgraf) behouden.