Kerkrade markt

Geschiedenis

Kerkrade (Kerkraads: Kirchroa, Duits: Kirchrath) is een Nederlandse plaats en gemeente in de Oostelijke Mijnstreek in Zuid-Limburg. Aangrenzende gemeentes zijn onder andere de Nederlandse gemeentes Heerlen en Landgraaf en de Duitse gemeente Herzogenrath. Kerkrade maakt deel uit van het bestuurlijke samenwerkingsverband plusregio Parkstad Limburg.

Het achtervoegsel rade of rode betekent "rooiing" of "ontginning" en verwijst naar het werkwoord rooien: het kappen en bebouwen van bosachtig gebied. Daar kan nog het volgende aan worden toegevoegd. De oudste vorm daarvan was roda. De voetbalclub Roda JC en de Rodahal zijn daarnaar genoemd. Een grensdorp in de gemeente heet Haanrade (van Hanrothe of Hagenrode), waarvan het voorvoegsel Haan op een persoon (Hago) kan teruggaan, maar ook op het woord haag (omheining).

Kerkrade was een deel van Rode ( 's-Hertogenrode of 's-Hertogenrade) in het Brabantse land van Overmaas. Bij de opheffing van het departement van de Beneden-Maas als gevolg van het Congres van Wenen op 5 april 1815 wordt 's-Hertogenrade zelf toegewezen aan Pruisen, maar Kerkrade wordt daarvan afgesplitst en blijft Nederlands grondgebied. Dit laatste gebeurt pas ruim een jaar later op 26 juni 1816 met het Traktaat van Aken. Enkele jaren later roept België zijn onafhankelijkheid uit en maakt het Kerkrade tot Belgisch grondgebied. Kerkrade wordt pas weer Nederlands grondgebied op 19 april 1839 als gevolg van het Verdrag van Londen.

Samen met Herzogenrath vormt Kerkrade opnieuw een symbolische (maar nu Nederlands-Duitse) eenheid als Europastad Eurode.

The history of Kerkrade is closely linked with that of the adjacent town of Herzogenrath, just across the German border. Herzogenrath began as a settlement, called Rode, near the river Worm (or Wurm in German) in the 11th century. In 1104 Augustinian monks founded an abbey, called Kloosterrade, to the west of this settlement.

It was called 's-Hertogenrode or 's-Hertogenrade (Dutch: the Duke's Rode) after the duchy of Brabant took control over the region; in French it was called Rolduc (Rode-le-duc). As is the case for many parts of theSouthern Netherlands, the place changed hands several times in the last few centuries. It was under Spanish control from 1661, Austrian between 1713 and 1785 and French between 1795 and 1813. In 1815, when the kingdom of the Netherlands was formed (see Vienna Congress), the border was drawn through Herzogenrath, the western part being Kerkrade.
In the 18th century the monks of Rolduc began small-scale coal mines. More modern exploitation by others started in 1860, causing Kerkrade to grow significantly, especially as a consequence of the permanent settlement of mainly Southern-European miners in this Northern-European place. When the Willem Sophia mine was opened around 1900, the town grew even more rapidly, absorbing old villages like Chèvremont. In the decades following 1960, all the mines in Limburg were closed

One of the oldest buildings in the municipality is Erenstein, a castle the origins of which lie in the 14th century.

One part of the border between the Netherlands and Germany runs along the middle of the street Nieuwstraat/Neustraße. Because of relatively unrestricted cross-border travel within the European Union, this border was for many years marked only with a low wall, about 30 cm high, running along the length of the street (borders were at that time designed to be unpassable by vehicles, except at border crossing, but no fence for pedestrians). There was a separate 2-way road on each side, and cars had to pass through the official crossing points, but pedestrians could readily step over the wall (although there were signs informing of the border). In 1995, it was decided to remove the wall completely. Nieuwstraat/Neustraße is now a single two-way road, with the extra space now occupied with trees and bicycle lanes. The border is unmarked, and is crossed even when going round a roundabout or overtaking a vehicle.