Jongerenwerk PA

Geschiedenis

ALS DE JONGERENWERKER HET NIET DOET...
Jongerenwerker, wat een vak. De ene keer wordt je geacht een overlastgevende groep hangjongeren tot ander gedrag te bewegen, dan weer mag je een tiener uitleggen dat hij toch echt beter z’n school kan afmaken in plaats van zich zonder startkwalificatie te melden op de arbeidsmarkt. Of op vrijdagmiddag, als echt geen enkele instantie meer bereikbaar is, doet zich een crisissituatie voor en moet een meisje, op de vlucht voor haar eerwraakzuchtige familie, een crisisbed zien te krijgen in de een of andere opvang. Regel het maar. Of de politie is bovengemiddeld geïnteresseerd in de informatie die jij hebt van een bepaalde groep jongeren want er is een snackbar overvallen en er zijn bepaalde vermoedens. Je wordt door het Centrum voor Jeugd en Gezin gevraagd om een thema-avond te organiseren voor ouders over social media gebruik bij jongeren of je wacht tevergeefs op een tienermoeder waarmee je afgesproken hebt om haar hele papierhandel eens goed uit te zoeken om erachter te komen hoe hoog het totaalbedrag is van al haar schulden bij telefoonproviders, huurbaas en postorderbedrijf. Jammer dat ze niet komt opdagen, want je wilde ook nog even haar softdrugsgebruik met haar bespreken. Je adviseert en coacht een groep jongeren die een breakdance-event aan het opzetten is en je bezoekt een wijkfeest omdat je aandacht wil vragen voor het tekort aan vrijwilligers bij de wekelijkse tieneractiviteiten in het buurthuis. Morgenvroeg mag je aan de jeugdambtenaar gaan uitleggen waarom er zo weinig buurtbewoners ingingen op je uitnodiging om in het jongerencentrum de komst van een JOP te bespreken.
Generalist pur sang

Waarom is een jongerenwerker zo breed inzetbaar? Omdat hij een generalist pur sang is. Een generalist die optrekt met jongeren in hun totale leefwereld. En daardoor alle ins en outs van de jongeren kent. Hij ziet niet alleen het gedrag dat de jongere vertoont op straat; stoer, streetwise en boos uit hun ogen kijkend. Nee, de jongerenwerker kent de jongere ook van andere momenten. Van zijn pogingen om de beste voetballer te worden in de sporthal, van zijn gesprekken over de ene leerkracht die volgens de jongere de pik op hem heeft, van zijn mislukte pogingen om van dat vervloekte blowen af te komen, van zijn droom om later een eigen zaak te gaan beginnen of ontdekt te worden als voetballer door een profclub. Van de angst van de jongere dat zijn vader erachter komt dat hij vaker een meisje met een andere religieuze achtergrond ziet. En de jongerenwerker ziet ook de beperkte blik op de toekomst die jongeren nu eenmaal vaak hebben omdat hun nog niet geheel ontwikkelde hersenen het nu eenmaal niet toelaten om verstandig naar de toekomst te kijken. Van zijn pogingen om er toch maar vooral als volwaardig lid bij de hangclub op straat te horen. Om een lang verhaal kort te maken: de jongerenwerker kent de jongere door en door, kent zijn problemen, zijn dromen en zijn talenten, maar ook zijn tekortkomingen.
Van alles een beetje

Dat betekent aan de ene kant dat de jongerenwerker bij de jongere een ontzettend groot vertrouwen geniet. Aan de jongerenwerker kun je je verhaal kwijt. Hij luistert zonder te oordelen, hij helpt je niet met oplossingen, maar helpt je om zelf de oplossingen te vinden en hij gaat soms mee naar instanties, omdat je net dat extra zetje nodig hebt. Omdat jouw ouders die steun niet geven, misschien omdat ze de Nederlandse maatschappij onvoldoende kennen, of omdat ze gewoon geen tijd of interesse in je tonen, omdat ze hun handen vol hebben aan hun eigen problemen.

Aan de andere kant betekent dat ook dat de jongerenwerker je ziet als een volwaardig persoon en niet als een probleem. De jongerenwerker behandelt je om wie je bent, niet om welk gebrek of probleem je hebt. En hij weet van alles een beetje. Voldoende om een goed gesprek mee te voeren. Hij houdt je een spiegel voor zodat je je eigen gedrag beter leert kennen, Hij houdt je voor dat je keuzes kunt maken in het leven. Dat je weet bij welke keuze welk gevolg hoort en dat je zelf ook de verantwoordelijkheid hebt om die keuzes te maken en de eventuele gevolgen ook in te schatten en te dragen.

De jongerenwerker weet de juiste snaar te raken waardoor je wel gemotiveerd raakt om wat van het leven te maken. De jongerenwerker zet je met beide voeten op de grond. Dromen om ontdekt te worden als rapper mag, maar als je er echt je brood mee wilt verdienen moet je keihard werken. En volhouden. Als de jongerenwerker je dat verhaal vertelt luister je wel. Als je vader het vertelt loop je boos de kamer uit.
De jongerenwerker maakt het verschil

Dat vertrouwen, dat luisterend oor en dat je weet dat de jongerenwerker als hij je echt kent aan een half woord genoeg heeft. Dat maakt dat je eerder naar de jongerenwerker toegaat dan naar je leraar. Liever de jongerenwerker die niet oordeelt, dan je vader die direct in de emotionele vaderrol schiet. Liever de jongerenwerker dan je zus, omdat je weet dat je zus het op later moment kan doorvertellen. Liever de jongerenwerker dan de hulpverlener, omdat de hulpverlener jou niet zo goed kent en jouw taal niet spreekt. Liever de jongerenwerker dan je eigen vriendengroep, omdat je je ervoor schaamt om jezelf kwetsbaar op te stellen bij je leeftijdsgenoten.

Daardoor kan de jongerenwerker het verschil maken voor een jongere. De jongerenwerker is vaak de enige aan wie de jongere zijn verhaal vertelt. De jongerenwerker is dus vaak ook de enige die de jongere kan motiveren iets aan zijn probleem te gaan doen en de enige die bruggen kan slaan naar specialisten en ervoor kan zorgen dat de specialisten en jongere niet alleen tot elkaar komen, maar ook tot elkaar blijven.

Want als de jongerenwerker het niet doet, wie doet het dan wel?

(Geschreven door Johan Cortooms)