Basiliek van de H.H. Agatha en Barbara

Geschiedenis

De Basiliek van de Heiligen Agatha en Barbara is een rooms-katholieke kerk te Oudenbosch. De kerk werd gebouwd tussen 1867 en 1880 en werd in 1912 tot basilica minor verheven. De kerk is een verkleinde kopie van de Sint-Pietersbasiliek, met het front van de Sint-Jan van Lateranen te Rome. De architecten zijn P.J.H. Cuypers en G.J. van Swaay.StijlperiodePastoor Willem Hellemons gaf opdracht tot de bouw van de kerk, ter vervanging van de gotische kerk van Oudenbosch. Hellemons had in Rome gestudeerd en was daar onder de indruk geraakt van de kerkelijke architectuur. Als blijvende herinnering aan de Pauselijke Zoeaven werd de Basiliek gebouwd met een standbeeld van de zoeaven op het voorplein. Hoewel de pastoor een afkeer had van gotiek en neogotiek was het juist P.J.H. Cuypers, bij uitstek de architect van de neogotiek, die de opdracht kreeg om de nieuwe kerk te ontwerpen. Cuypers vertrok hiervoor naar Rome om daar met name de Sint-Pieterskerk te bestuderen. De koepel nam hij over van de Sint-Pieterskerk, maar het later aangebouwde schip en de voorgevel zijn die van de Sint-Jan van Lateranen.Het gebouw is een vreemd element in het oeuvre van de architect omdat zowel de stijl als de uitvoering tegen zijn denkbeelden ingingen. Qua stijl benadert de kerk dicht het door Cuypers verfoeide neoclassicisme. Hetzelfde geldt voor het interieur, waar met name veel met marmerpatronen beschilderd hout werd gebruikt. Omdat nergens de hand van Cuypers te herkennen is, is vaak betwijfeld of hij de kerk wel echt ontworpen heeft. Diverse documenten, waaronder bouwtekeningen, dragen echter zijn handtekening. Alleen de voorgevel werd niet door Cuypers ontworpen. Deze gevel, die pas in 1892 werd gebouwd, werd ontworpen door G.J. van Swaay naar voorbeeld van de gevel van de Sint-Jan van Lateranen te Rome.