Adema's Kerkorgelbouw sinds 1855

Geschiedenis

Al meer dan 150 jaar is Adema’s Kerkorgelbouw, Nederlands oudste orgelmakerij, standvastig in een traditie van romantische orgelbouw. Een traditie die is geworteld in de Franse romantiek met invloeden van de Duitse romantiek, de neoklassieke orgelbouw én het Hollandse orgeltype.

Adema's Kerkorgelbouw maakt niet alleen nieuwe orgels, ook restaureren we orgels, verzorgen we het onderhoud en de stemming van uw orgel. Adema's Kerkorgelbouw heeft een ruime ervaring alle tractuursystemen: van mechanisch, tot alle vormen van pneumatiek, elektrische en digitale tracturen die sinds onze oprichting de revue zijn gepasseerd..

Het begon in Friesland. In 1855.
Met het oprichten van een zelfstandige orgelmakerij in Leeuwarden legden de Gebroeders Adema de basis voor een lange traditie. Een traditie in bouwwijze, dispositieopbouw en klankgeving die zich in de daarop volgende vijftien decennia ontwikkelde, maar altijd trouw bleef aan haar principes. Tot op de dag van vandaag. De gebroeders Karel en Piet Adema vestigden zich in de Groote Hoogstraat in de Friese hoofdstad.

C.B. (Karel) Adema leerde het vak van Orgelmaker bij de bekende orgelmakerij L.van Dam en Zonen te Leeuwarden. Zijn horizon werd nog eens verbreed toen hij in 1850 in dienst trad bij de Firma Bätz & Co (C.G.F. Witte) te Utrecht. Hij legde het fundament voor de nieuwe orgelmakerij ‘Gebroeders Adema’ samen met zijn broer, Piet.
P.J. (Piet) Adema werkte achtereenvolgens bij W. Hardorff te Leeuwarden en F.B. Loret te Mechelen voordat hij werkzaam werd in de zelfstandige orgelmakerij. Piet was ook degene die in 1869 een filiaal startte in Amsterdam ten behoeve van de bouw van het beroemde orgel van de Mozes & Aäronkerk aldaar.
Samen bouwden zij orgels in onder meer Valkoog, Deersum, Oudkarspel en Bodegraven. De contacten met de Franse consul Charles-Marie Philbert rond de bouw van het drieklaviers orgel in de Mozes en Aäronkerk bracht de gebroeders nog meer in aanraking met het Frans-symphonische gedachtengoed. Het Mozes-orgel, met daarin de voor de eerste keer in Nederland toegepaste barkermachine, heeft in dat opzicht de toon gezet voor de instrumenten die sindsdien de werkplaats verlieten.

Na 1877 gingen beide broers zelfstandig verder: Karel in Leeuwarden en Piet in Amsterdam. De Friese tak hield op te bestaan in 1941 met het overlijden van Sybrand, één van Karels zonen. De Amsterdamse tak, die nog tot op de dag van vandaag bestaat, werd in 1919 voortgezet door Joseph Adema, zoon van Piet Adema.

Hubert Schreurs was een oomzegger van Joseph Adema. Door het vroegtijdig overlijden van zijn vader werd hij liefdevol opgenomen in het huis van de familie Adema. Hier kon Hubert tijd en mogelijkheden vinden zich te verdiepen in het uitgebreide archief en zo studeren en zijn gezichtsveld verbreden met de traktaten van Pierre-Marie Hamel en Dom Bédos de Celles. Na zijn intrede in het bedrijf Adema is een enigszins andere wind gaan waaien; de disposities worden meer voorzien van klassieke kleuren en combinaties zoals in het Franse orgue néoclassique. Na gewerkt te hebben onder de naam 'Joseph Adema Amsterdam; Hubert Schreurs', wordt in 1958 de naam Adema's Kerkorgelbouw van 1854 aangenomen.

Antoine Schreurs kreeg het orgelmakersvak ‘met de paplepel ingegoten’. Bijna in letterlijke zin, want al op zeer jonge leeftijd werkte hij mee in de orgelmakerij van vader Hubert. In 1979 kwam de dagelijkse leiding op zijn schouders toen zijn vader Hubert getroffen werd door een herseninfarct. Antoine vormde de bedrijfsnaam om tot Adema-Schreurs Kerkorgelbouw van 1855.

In 2002 werd de orgelmakerij overgenomen door werknemer Ronald van Baekel Daarmee werd weliswaar de familieopvolging doorbroken, maar zéker niet de traditie. De bedrijfsnaam werd dan ook weer Adema's Kerkorgelbouw sinds 1855. Sinds 2005 is de orgelmakerij een besloten vennootschap.